Công thức tính chi phí sản xuất chung: Hướng dẫn đầy đủ chính xác

Việc tính toán chi phí sản xuất chung là rất quan trọng cho mọi doanh nghiệp sản xuất, ảnh hưởng trực tiếp đến chiến lược định giá, lợi nhuận và báo cáo tài chính.

Chi phí sản xuất chung bao gồm tất cả các chi phí gián tiếp cần thiết để duy trì hoạt động (tiện ích, bảo trì, lương giám sát, v.v.), dù không trực tiếp gắn với sản phẩm nhưng lại quyết định khả năng sinh lời.

Hướng dẫn này sẽ cung cấp các công thức, phương pháp tính toán từng bước và ví dụ thực tế về cách quản lý chi phí sản xuất chung hiệu quả để tối ưu hóa hoạt động sản xuất của bạn.

Chi phí sản xuất chung là gì?

Chi phí sản xuất chung bao gồm tất cả các chi phí sản xuất gián tiếp không thể quy trực tiếp cho từng sản phẩm cụ thể nhưng lại thiết yếu cho quá trình sản xuất. Không giống như nguyên vật liệu trực tiếp (nguyên liệu thô tạo nên thành phẩm) và nhân công trực tiếp (tiền lương cho công nhân trực tiếp tham gia sản xuất), chi phí sản xuất chung bao gồm các chi phí hỗ trợ giúp nhà máy hoạt động.

Các thành phần cốt lõi của chi phí sản xuất chung

Chi phí sản xuất chung thường bao gồm năm loại chi phí chính:

- Chi phí lao động gián tiếp:

Tiền lương và tiền công cho nhân viên hỗ trợ sản xuất nhưng không trực tiếp sản xuất sản phẩm. Bao gồm giám sát nhà máy, nhân viên bảo trì, thanh tra kiểm soát chất lượng, nhân viên xử lý vật liệu, nhân viên bảo vệ và nhân viên vệ sinh. Những vị trí này rất cần thiết cho hoạt động trơn tru nhưng không thể xác định được thời gian làm việc của họ cho từng sản phẩm cụ thể.

- Vật liệu gián tiếp:

Vật tư và nguyên vật liệu được sử dụng trong quá trình sản xuất mà không thể truy xuất nguồn gốc kinh tế đến từng sản phẩm. Ví dụ bao gồm chất bôi trơn cho máy móc, vật tư vệ sinh, thiết bị an toàn, dụng cụ nhỏ và văn phòng phẩm nhà máy. Mặc dù những vật liệu này cần thiết cho sản xuất, việc theo dõi mức sử dụng của chúng theo từng sản phẩm sẽ không thực tế.

- Chi phí tiện ích và cơ sở vật chất:

Chi phí điện, khí đốt tự nhiên, nước, sưởi ấm và làm mát cho cơ sở sản xuất của bạn. Những chi phí này dao động tùy theo khối lượng sản xuất và các yếu tố theo mùa, khiến chúng trở thành chi phí chung biến đổi phải được phân bổ cho toàn bộ hàng tồn kho.

- Chi phí khấu hao và thiết bị:

Sự suy giảm giá trị của thiết bị sản xuất, nhà xưởng và máy móc sản xuất theo thời gian. Điều này bao gồm cả phương pháp khấu hao đường thẳng và khấu hao nhanh, cũng như chi phí bảo trì, sửa chữa và thay thế thiết bị.

- Chi phí bảo hiểm và quy định:

Bảo hiểm tài sản, bảo hiểm trách nhiệm, bồi thường cho người lao động và các chi phí liên quan đến việc tuân thủ quy định như giấy phép môi trường, kiểm tra an toàn và chứng nhận chất lượng.

Chi phí sản xuất chung loại trừ những gì?

Về cơ bản, chi phí sản xuất chung loại trừ hai nhóm chi phí lớn:

Chi phí ngoài sản xuất: Đây là các chi phí liên quan đến việc điều hành công ty, không trực tiếp liên quan đến nhà máy sản xuất. Ví dụ như lương nhân viên văn phòng, chi phí tiếp thị, hoa hồng bán hàng hay chi phí văn phòng phẩm. Những chi phí này được gọi là "chi phí kỳ" và được ghi nhận thẳng vào báo cáo thu nhập.
Chi phí trực tiếp: Đây là chi phí dễ dàng tính toán cho từng sản phẩm, cụ thể là chi phí nguyên vật liệu trực tiếp (ví dụ: thép làm khung xe) và chi phí nhân công trực tiếp (ví dụ: tiền lương của công nhân lắp ráp).

Công thức tính chi phí sản xuất chung thiết yếu mà mọi doanh nghiệp cần

Việc tính toán chi phí sản xuất chung đòi hỏi các công thức khác nhau tùy thuộc vào thông tin bạn cần. Mỗi công thức phục vụ các mục đích cụ thể trong kế toán chi phí và lập kế hoạch kinh doanh, từ việc xác định tổng chi phí sản xuất chung đến tính toán chi phí trên mỗi đơn vị sản phẩm để đưa ra quyết định định giá.

- Công thức tổng chi phí sản xuất chung

Phép tính cơ bản nhất sẽ xác định tổng chi phí sản xuất chung của bạn trong một khoảng thời gian cụ thể:

Tổng chi phí sản xuất chung = Chi phí nhân công gián tiếp + Chi phí vật liệu gián tiếp + Chi phí sản xuất chung khác

Công thức này cung cấp nền tảng cho tất cả các tính toán chi phí chung khác. "Chi phí chung sản xuất khác" bao gồm tiện ích, khấu hao, bảo hiểm và bất kỳ chi phí gián tiếp bổ sung nào liên quan đến hoạt động sản xuất của bạn.

- Công thức tính tỷ lệ chi phí sản xuất chung

Tỷ lệ chi phí chung thể hiện chi phí sản xuất chung của bạn dưới dạng phần trăm doanh số, giúp bạn hiểu được phần doanh thu nào được dùng vào chi phí sản xuất gián tiếp:

Tỷ lệ chi phí sản xuất chung = (Tổng chi phí sản xuất chung ÷ Tổng doanh số) × 100

Tỷ lệ phần trăm này giúp bạn đánh giá hiệu quả và xác định xu hướng chi phí chung so với khối lượng bán hàng. Tỷ lệ chi phí chung sản xuất từ 15-25% là mức phổ biến cho nhiều ngành, mặc dù con số này thay đổi đáng kể tùy thuộc vào phương pháp sản xuất và mô hình kinh doanh của bạn.

- Công thức tỷ lệ chi phí sản xuất chung được xác định trước

Tỷ lệ chi phí chung được xác định trước sẽ được tính toán trước khi kỳ kế toán bắt đầu và được sử dụng để phân bổ chi phí chung cho các sản phẩm trong suốt cả năm:

Tỷ lệ chi phí chung được xác định trước = Tổng chi phí sản xuất chung ước tính ÷ Cơ sở phân bổ ước tính

Cơ sở phân bổ thường bao gồm giờ lao động trực tiếp, giờ máy hoặc chi phí lao động trực tiếp bất kỳ yếu tố nào có mối tương quan chặt chẽ nhất với cách phát sinh chi phí chung tại cơ sở của bạn.

- Công thức tính chi phí sản xuất chung cho mỗi đơn vị

Để xác định chi phí chung cho mỗi đơn vị sản phẩm, hãy sử dụng phép tính này:

Chi phí sản xuất chung trên mỗi đơn vị = Tổng chi phí sản xuất chung ÷ Số lượng đơn vị sản xuất

Công thức này rất cần thiết cho việc định giá sản phẩm chính xác và phân tích lợi nhuận.

Hướng dẫn từng bước: Cách tính chi phí sản xuất chung

Việc tính toán CPSX chung đòi hỏi một phương pháp có hệ thống và nhất quán.

Bước 1: Xác định và Thu thập tất cả Chi phí Gián tiếp

Thu thập: Lập danh sách chi tiết tất cả chi phí hỗ trợ sản xuất nhưng không thuộc về sản phẩm cụ thể (ví dụ: tiền thuê nhà xưởng, điện nước, khấu hao máy móc, lương giám sát, bảo trì).
Rà soát: Kiểm tra hồ sơ 12 tháng để nắm bắt chi phí định kỳ, theo mùa.
Thực tế: Nên đi khảo sát nhà máy để tránh bỏ sót các chi phí gián tiếp chỉ thể hiện qua hoạt động thực tế.

Bước 2: Phân loại chi phí (Cố định và Biến đổi)

Cố định: Chi phí không đổi dù sản lượng thay đổi (ví dụ: tiền thuê, bảo hiểm).
Biến đổi: Chi phí thay đổi theo sản lượng (ví dụ: tiện ích sản xuất, vật liệu gián tiếp).
Mục đích: Phân loại giúp lập ngân sách chính xác và dự đoán chi phí khi quy mô sản xuất thay đổi.

Bước 3: Chọn công thức và cơ sở phân bổ

Mục đích: Sử dụng công thức tổng CPSX chung (cho báo cáo tài chính) hoặc CPSX chung trên mỗi đơn vị (cho định giá).
Cơ sở phân bổ: Chọn yếu tố có mối tương quan mạnh nhất với chi phí (ví dụ: giờ lao động trực tiếp cho hoạt động thâm dụng lao động, giờ máy móc cho hoạt động tự động hóa).

Bước 4: Tính toán tỷ lệ CPSX chung

Tính toán: Tính toán Tỷ lệ CPSX chung (thường là hàng năm) bằng cách chia Tổng CPSX chung Ước tính cho Cơ sở Phân bổ Ước tính.
Kiểm tra: So sánh tỷ lệ với chuẩn mực ngành.
Theo dõi: Ghi chép phương pháp, và thường xuyên theo dõi sự chênh lệch giữa tỷ lệ ước tính và thực tế để điều chỉnh kịp thời.

Ví dụ thực tế về công thức chi phí sản xuất chung

Các ví dụ dưới đây minh họa cách tính CPSX chung, giúp bạn hiểu cấu trúc chi phí tác động đến việc phân bổ chi phí gián tiếp như thế nào.

- Ví dụ về doanh nghiệp sản xuất nhỏ

Một nhà sản xuất nhỏ chuyên sản xuất các bộ phận kim loại theo yêu cầu. Chi phí hàng tháng của họ bao gồm:

Lao động gián tiếp: 200.000.000 vnđ (giám sát và công nhân bảo trì)
Vật liệu gián tiếp: 50.000.000 vnđ (chất bôi trơn, đồ dùng vệ sinh, dụng cụ nhỏ)
Tiện ích: 87.500.000 (điện, gas, nước)
Khấu hao: 62.500.000 vnđ (thiết bị và tòa nhà)
Bảo hiểm: 25.000.000 (tài sản và trách nhiệm)

Tổng chi phí sản xuất chung = 200.000.000 + 50.000.000 + 87.500.000 + 62.500.000 + 25.000.000 = 425.000.000 vnđ

- Tỷ lệ chi phí chung trên doanh số:

Với doanh số hàng tháng là 2.125 tỷ vnđ,
Tỷ lệ chi phí chung của họ là: (425 triêu ÷ 2.125 tỷ) × 100 = 20%

- Chi phí chung trên mỗi đơn vị:

Sản xuất 850 đơn vị mỗi tháng
Chi phí chung cho mỗi đơn vị là: 425.000.000 ÷ 850 = 500.000 vnđ cho mỗi đơn vị

Điều này có nghĩa là mỗi bộ phận tùy chỉnh phải được định giá để trang trải ít nhất 500.000 vnđ chi phí chung, cộng với vật liệu trực tiếp, nhân công trực tiếp và biên lợi nhuận mong muốn.

Tóm lại

Việc nắm vững và quản lý Chi phí sản xuất chung (CPSX chung) là tối quan trọng đối với bất kỳ doanh nghiệp sản xuất nào. Mặc dù các chi phí gián tiếp như lương giám sát, tiện ích hay bảo trì có vẻ "vô hình" hơn so với nguyên vật liệu trực tiếp, chúng lại là xương sống duy trì khả năng hoạt động của nhà máy.

Bài viết liên quan:

Tags chi phi san xuat chung

Những câu hỏi thường gặp